Οι παλιές καρτποστάλ είναι από τα πιο διαδεδομένα συλλεκτικά αντικείμενα στις μέρες μας. Και αυτό γιατί έχουν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και βοηθούν στη διάσωση της μνήμης μιας εποχής που όσο πάει γίνεται και πιο μακρινή. Δεν είναι όμως μόνο η νοσταλγία και ο ρομαντισμός. Πολλές από αυτές τις καρτποστάλ αποτελούν μοναδικά ιστορικά ντοκουμέντα του παρελθόντος και προσφέρουν πολύτιμες πληροφορίες για την μορφή των πόλεων και των κτιρίων, για τους ανθρώπους και την κοινωνική ζωή, για τις φορεσιές και τα επαγγέλματα, αλλά και για τα πολιτικά, πολιτιστικά και στρατιωτικά γεγονότα. Οι παλιές καρτποστάλ είναι η άγραφη ιστορία.
Συλλογές από καρτποστάλ δεν έχουν μόνο οι συστηματικοί συλλέκτες। Όλες σχεδόν οι ελληνικές οικογένειες διαθέτουν, χωρίς ίσως να το συνειδητοποιούν, πραγματικό θησαυρό στα σπίτια τους. Αν ψάξουν στα σεντούκια τους, στα ντουλάπια ή στα ξεθωριασμένα άλμπουμ των γονιών τους και των παππούδων τους, τότε θα διαπιστώσουν ότι κατέχουν μια μικρή συλλογή. Και θα είναι καλό να την μελετήσουν, να την ταξινομήσουν, να την αξιολογήσουν και - γιατί όχι- να την μεγαλώσουν. Δεν είναι δύσκολο, αντιθέτως είναι πολύ εύκολο. Κυρίως όμως είναι απαραίτητο να την διατηρήσουν. Αξίζει τον κόπο και για αυτούς και για τα παιδιά τους και για τον τόπο.
Συνήθως οι συλλέκτες επικεντρώνουν το ενδιαφέρον τους στις πολύ παλιές καρτποστάλ, εκείνες ιδιαίτερα που κυκλοφόρησαν την περίοδο 1900 - 1925 και αδιαφορούν για τις μεταγενέστερες। Ο συγγραφέας του ανά χείρας βιβλίου, ακολούθησε διαφορετική κατεύθυνση. Παρουσιάζει στο παρόν τις γιαννιώτικου ενδιαφέροντος καρτποστάλ που καλύπτουν ολόκληρο τον 20ο αιώνα. Και αυτό γιατί ήδη και εκείνες του κοντινού παρελθόντος είναι συλλεκτικές, αφού η εποχή την οποία εκφράζουν πέρασε ανεπιστρεπτί και ο κόσμος αλλάζει ραγδαία. Σε αυτό συνηγορεί και το ιδιαίτερο ενδιαφέρον της οπίσθιας πλευράς τους, όπου μέσα από τα κείμενα των αποστολέων αναδεικνύεται ο τρόπος σκέψης και γραφής της κάθε περιόδου, καθώς και η ανάγκη να μεταφέρει ο αποστολέας ένα γραπτό μήνυμα, μαζί με το οπτικό, από τον τόπο που ζει ή επισκέπτεται.
Φωτογραφίες:
01. ΖΩΣΙΜΑΙΑ ΣΧΟΛΗ, ΕΝΘΥΜΙΟΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ εκδ. Γ. Ε- Ράδος, Ιωάννινα (1903)
Η περίφημη Ζωσιμαία Σχολή ιδρύθηκε το 1828 από τους εθνικούς ευεργέτες αδελφούς Ζωσιμάδες, Για πολλές δεκαετίες στεγαζόταν σε διάφορα κτίρια των Ιωαννίνων. Το 1898 άρχισαν οι διαδικασίες για την ανέγερση του εικονιζόμενου νέου κτιρίου. Ο τότε Μητροπολίτης Ιωαννίνων Γρηγόριος ανέθεσε οίους μηχανικούς ΓΙ. Μελίρρυτο και Δ. Χρηστίδη να συντάξουν τη μελέτη του. Το 1900 η μελέτη διαβιβάσθηκε στο πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως για τη χορήγηση της σχετικής άδειας, αλλά η Πύλη καθυστερούσε συνεχώς την έκδοσή της.. Χρειάστηκε η επέμβαση του τούρκου διοικητή των Ιωαννίνων Οσμάν Πασά, για να εκδοθεί, επιτέλους, η απαιτούμενη οικοδομική άδεια στις 6 Νοεμβρίου του 1901.
Το νέο διδακτήριο περιλάμβανε οκτώ αίθουσες διδασκαλίας, αίθουσα τελετών, δύο γραφεία, βιβλιοθήκη, αμφιθέατρο φυσικής και χημείας, τρία εργαστήρια και μουσείο. Ο λαμπρός γιαννιώτης αρχιτέκτονας Περικλής Μελίρρυτος (1870 -1937) ενσυνείδητα αντέγραψε την πρόσοψη που ο δανός αρχιτέκτονας Χριστιανός Χάνσεν (1803 - 1883), είχε ήδη σχεδιάσει για το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο των Αθηνών από το 1841. Και αυτό για να καταδείξει ότι η ιστορική Ζωσιμαία Σχολή των Ιωαννίνων ήταν ίδρυμα πανεπιστημιακού επιπέδου. Ο βομβαρδισμός του 1940 προξένησε στο οικοδόμημα σημαντικές καταστροφές και το κατέστησε ακατάλληλο για χρήση. Η σχετική αποκατάστασή του τελείωσε το 1956. Το αρχαιοπρεπές, περίοπτο και επιβλητικό αυτό κτίριο είναι από τα ωραιότερα νεοκλασικά μνημεία των Ιωαννίνων και τα επιμέρους αρχιτεκτονικά του στοιχεία είναι εξόχως ενδιαφέροντα. Το ιστορικό κτίριο της Ζωσιμαίας Σχολής εξακολουθεί και σήμερα να στεγάζει σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης.
02. Ιστορικό επιστολικό δελτάριο (συλλογή Γιώργου Φαρμάκη)
που κυκλοφόρησε επί τουρκοκρατίας (φέρει την ένδειξη Turquie στα γαλλικά) από την Union postal Universelle και σφραγίστηκε στα Γιάννενα στις 21 Φεβρουαρίου 1913, ακριβώς την ημέρα της απελευθέρωσης της ηπειρωτικής πρωτεύουσας. Είναι εντυπωσιακή η ετοιμότητα της νέας ελληνικής διοίκησης που φρόντισε αυθημερόν να δημιουργηθεί αναμνηστική ταχυδρομική σφραγίδα. Το δελτάριο στερείται κειμένου, γεγονός που αποδεικνύει ότι ο αποστολέας - ή ο παραλήπτης - ήταν φιλοτελιστής και τον ενδιέφερε μόνον η συλλεκτική σφραγίδα. Η άλλη πλευρά της κάρτας είναι εντελώς λευκή.
03. Η ΠΑΓΩΜΕΝΗ ΛΙΜΝΗ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ "ΠΑΜΒΩΤΙΣ" εκδ. Γεώργιος Πανταζίδης, Ιωάννινα (1929)
Οι γιαννιώτες απολαμβάνουν το πάγωμα της λίμνης κανονιάς βόλτες στην επιφάνειά της, έχοντας μαζί και τα ποδήλατά τους. Ο Γεώργιος Πανταζίδης ήταν πατέρας του Απόστολου Πανταζίδη (ή Πανταζή όπως προτιμούσε ο ίδιος), φωτογράφου και αυτού ο οποίος μετά το 1952 εξελίχτηκε σε πετυχημένο ζωγράφο στο Παρίσι. Ο Απόστολος Πανταζίδης είναι ευεργέτης του Δήμου Ιωαννιτών.
04. Η ΠΑΓΩΜΕΝΗ ΛΙΜΝΗ εκδ. Γεώργιος Πανταζίδης, Ιωάννινα (1930)
Η Παμβώτιδα και στις μέρες μας εξακολουθεί να παγώνει ορισμένες μέρες το χρόνο και να δέχεται απρόσκλητους επισκέπτες. Σύμφωνα με το θρύλο ο Ντουραχάν Πασάς πέρασε τη λίμνη ένα βράδυ με το στρατό και τα πυροβόλα του, νομίζοντας ότι διασχίζει πεδιάδα. Πίστεψε ότι αυτό είναι θαύμα της Παναγίας και αμέσως έχτισε την ομώνυμη Μονή στις παρυφές του Μιτσικελιού.
Απο το βιβλίο του αποφοίτου της Ζωσιμαίας Σχολής Αναστασίου Παπασταύρου, πρώην Δημάρχου Ιωαννίνων με τίτλο:
"Ιωαννίνων Ενθύμιον - τα Γιάννενα μέσα από τις καρτποστάλ"
http://www.zosimaia.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου